Instytucje zbiorowego inwestowania, znane lepiej jako fundusze inwestycyjne, są powszechnie używane w międzynarodowym planowaniu podatkowym. W ramach UE korzystają one z wolności wspólnego rynku (przede wszystkim, swobody przepływu kapitału i swobody przepływu osób) i są regulowane przepisami wspólnotowymi. Niniejszy artykuł prezentuje zarys mozliwości wykorzystania funduszy z siedzibą na Malcie w świetle zmian w polskim prawie podatkowym, które wejdą w życie od 1 stycznia 2014 roku.
Zarys Zasad Opodatkowania Polskich Funduszy Inwestycyjnych
Zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób prawnych, fundusze utworzone na podstawie przepisów krajowych korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego. Ponadto, zwolnienie stosuje się do funduszy inwestycyjnych utworzonych w innych krajach członkowskich UE, o ile spełnione są określone warunki; miedzy innymi, fundusz powinien podlegać opodatkowaniu w kraju siedziby, posiadać depozytariusza dla swoich aktywów oraz być zarządzanym przez podmiot prowadzący działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym w kraju siedziby.
Ogólnie mówiąc, fundusze inwestycyjne z siedzibą w Polsce nie mogą być wspólnikami w spółkach osobowych, mogą natomiast inwestować w papiery wartościowe.
Korzyść wynikająca z możliwości inwestowania w papiery wartościowe została wykorzystana w kontekście spółek komandytowo-akcyjnych. Te transparentne podatkowo spółki posiadają kapitał i emitują akcje, które są papierami wartościowymi. Z drugiej strony, opodatkowanie zostało przesunięte na poziom wspólników - w przypadku funduszy inwestycyjnych, podmiotów zwolnionych z podatku.
Niestety, w wyniku zmian które mogą wejść w życie od 1 stycznia 2014 ta korzystna struktura nie znajdzie zastosowania. W rezultacie zaproponowanych zmian, spółki komandytowo-akcyjne przestaną być podatkowo transparentne i będą podlegały w tej kwestii zasadnom podobnym do spółek kapitałowych (a zatem, opodatkowania na poziome spółki, niezależnie od opodatkowania wspólników). Ta zmiana zniesie korzyści podatkowe wynikające z wykorzystania fundusza w krajowych strukturach.
Fundusze Maltańskie
Malta oferuje szeroki wachlarz struktur, które mogą być wykorzystane dla różnych form inwestowania i rodzajów inwestorów. Większość funduszy jest tworzonych jako fundusze SICAV, czy spółki zbiorowego inwestowania ze zmniennym kapitałem; fundusz maltański może także przybrać formę INVCO (spółki zbiorowego inwestowania ze stałym kapitałem), trustu, umowy cywilnej bądź spółki osobowej.
Inwestorzy mogą wybrać pomiędzy funduszami UCITS, funduszami non-UCITS dla inwestorów prywatnych, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFs) oraz profesjonalnymi funduszami inwestycyjnymi (PIFs). Fundusze UCITS są tworzone na podstawie Dyrektywy UCITS (regulującej działalność przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe). Fundusze UCITS inwestują w zbywalne papiery wartościowe – udziały i akcje. Kapitał zakładowy Funduszu UCITS utworzonego w formie spółki i zarządzanego przez zewnętrzny podmiot wynosi 1,250 euro. W przypadku funduszy zarządzanych wewnętrznie, kapitał zakładowy nie moze być niższy niż 300,000 euro. Udziały w maltańskich funduszach UCITS mogą być swobodnie zbywane w UE, o ile przestrzega się koniecznych procedur notyfikacyjnych.
Maltańskie fundusze non-UCITS to instrument zbiorowego inwestowania, które co prawda nie działają na podstawie Dyrektywy UCITS, ale pozwalają prywatnym inwestorom budować kapitał. Fundusze te mogą przybrać formę funduszy otwartych bądź zamkniętych oraz powinny zaangażować maltańskiego powiernika i co najmniej jednego maltańskiego dyrektora.
Zgodnie z ostatnimi zmianami do Dyrektywy o zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFMD), na podstawie tych przepisów można na Malcie utworzyć alternatywny fundusz inwestycyjny (AIFs). Główną korzyścią płynącą z wykorzystania Dyrektywy AIFMD jest możliwość prowadzenia działalności w całej UE. W przypadku maltańskich AIFs sprowadza się to do ustalenia lokalizacji podmiotu zarządzającego i rynku docelowego. Podmiot zarządzający ustanowiony w innym kraju UE i zarządzający maltańskim AIF prowadzącym działalność w UE może uzyskać prawo zarządzania funduszem AIF w dowolnym kraju UE, bezpośrednio bądź za pośrednictwem oddziału. Należy przy tym pamiętać, że z tej swobody nie skorzysta podmiot zarządzający maltańskim AIF, który działa na rynkach krajów trzecich.
PIF z kolei, jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, działającym na podstawie wydanych przez Malta Financial Services Authority (MFSA) przepisów o usługach inwestycyjnych dla profesjonalnych funduszy inwestycyjnych. Fundusze PIF nie jest zorientowany na ogólne inwestycje, lecz jest przeznaczony dla szczególnych kategorii zamożnych inwestorów, którzy spełniają określone minimalne wymagania co do wkładu.
Warto zauważyć, że opłaty rejestracyjne na Malcie są znacznie niższe w porównaniu z innymi jurysdykcjami, zaś maltańskie fundusze PIF korzystają z dogodnego opodatkowania oraz licznych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Do wybory są trzy rodzaje funduszy PIF w zależności od rodzajów inwestorów, tzn. doświadczonych, kwalifikowanych bądź nadzwyczajnych.
Opodatkowanie Funduszy Maltańskich
Opodatkowanie funduszy maltański jest uzależnione od tego, czy mamy do czynienia z tzw. prescribed funds czy też non-prescribed funds.
Ogólnie rzecz ujmując, fundusz prescribed to taki, który został utworzony na podstawie prawa maltańskiego, co najmniej 85% wartości jego aktywów stanowią aktywa zadeklarowane na Malcie oraz został w ten sposób zaklasyfiowany przez właściwy organ podatkowy. Fundusz, który nie spełnia choćby jednego z powyższych warynków jest określany jako fundusz non-prescribed.
Fundusze prescribed podlegają opodatkowaniu od odsetek bankowych (stawką 15%), odsetek, oraz premii od obligacji rządowych (10%), a także od dochodu z nieruchomości położonych na Malcie (stawką 35%). Pozostałe kategorie dochodu są zwolnione z podatku; w konsekwencji, dywidendy otrzymane z innych inwestycji lub spółek nie podlegają opodatkowaniu. Ponadto, ani dochód osiągnięty za granicą ani zyski kapitałowe ze zbycia papierów wartościowych lub udziałów w innych funduszach nie podlegają opodatkowaniu.
Dochód i zyski kapitałowe uzyskane przez inwestorów nie będących rezydentami nie podlegają opodatkowaniu na Malcie.
Dochody funduszy non-prescribed są całkowicie zwolnione z podatku dochodowego na Malcie (w tym dochody z lokalnych inwestycji i zyski kapitałowe). Ponadto, dywidendy otrzymywane z maltańskich i zagranicznych spółek nie podlegają dalszemu opodatkowaniu na poziomie funduszu. Niemniej jednak, dochód uzyskiwany z nieruchomości położonej na Malcie podlega opodatkowaniu stawką 35%.
Dochody i zyski kapitałowe inwestorów niebędących rezydentami nie podlegają opodatkowaniu, niezależnie od tego czy dywidenda została rozdystrybuowana czy zainwestowana ponownie.
Fundusze ustanowione w formie spółek podlegają ogólnym zasadom opodatkowania właściwym dla spółek (w tym, zasadom dotyczącym opodatkowania dywidend i systemu zaliczenia).
Instytucje zbiorowego inwestowania, znane lepiej jako fundusze inwestycyjne, są powszechnie używane w międzynarodowym planowaniu podatkowym. W ramach UE korzystają one z wolności wspólnego rynku (przede wszystkim, swobody przepływu kapitału i swobody przepływu osób) i są regulowane przepisami wspólnotowymi. Niniejszy artykuł prezentuje zarys mozliwości wykorzystania funduszy z siedzibą na Malcie w świetle zmian w polskim prawie podatkowym, które wejdą w życie od 1 stycznia 2014 roku.
Zarys Zasad Opodatkowania Polskich Funduszy Inwestycyjnych
Zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób prawnych, fundusze utworzone na podstawie przepisów krajowych korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego. Ponadto, zwolnienie stosuje się do funduszy inwestycyjnych utworzonych w innych krajach członkowskich UE, o ile spełnione są określone warunki; miedzy innymi, fundusz powinien podlegać opodatkowaniu w kraju siedziby, posiadać depozytariusza dla swoich aktywów oraz być zarządzanym przez podmiot prowadzący działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym w kraju siedziby.
Ogólnie mówiąc, fundusze inwestycyjne z siedzibą w Polsce nie mogą być wspólnikami w spółkach osobowych, mogą natomiast inwestować w papiery wartościowe.
Korzyść wynikająca z możliwości inwestowania w papiery wartościowe została wykorzystana w kontekście spółek komandytowo-akcyjnych. Te transparentne podatkowo spółki posiadają kapitał i emitują akcje, które są papierami wartościowymi. Z drugiej strony, opodatkowanie zostało przesunięte na poziom wspólników - w przypadku funduszy inwestycyjnych, podmiotów zwolnionych z podatku.
Niestety, w wyniku zmian które mogą wejść w życie od 1 stycznia 2014 ta korzystna struktura nie znajdzie zastosowania. W rezultacie zaproponowanych zmian, spółki komandytowo-akcyjne przestaną być podatkowo transparentne i będą podlegały w tej kwestii zasadnom podobnym do spółek kapitałowych (a zatem, opodatkowania na poziome spółki, niezależnie od opodatkowania wspólników). Ta zmiana zniesie korzyści podatkowe wynikające z wykorzystania fundusza w krajowych strukturach.
Fundusze Maltańskie
Malta oferuje szeroki wachlarz struktur, które mogą być wykorzystane dla różnych form inwestowania i rodzajów inwestorów. Większość funduszy jest tworzonych jako fundusze SICAV, czy spółki zbiorowego inwestowania ze zmniennym kapitałem; fundusz maltański może także przybrać formę INVCO (spółki zbiorowego inwestowania ze stałym kapitałem), trustu, umowy cywilnej bądź spółki osobowej.
Inwestorzy mogą wybrać pomiędzy funduszami UCITS, funduszami non-UCITS dla inwestorów prywatnych, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFs) oraz profesjonalnymi funduszami inwestycyjnymi (PIFs). Fundusze UCITS są tworzone na podstawie Dyrektywy UCITS (regulującej działalność przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe). Fundusze UCITS inwestują w zbywalne papiery wartościowe – udziały i akcje. Kapitał zakładowy Funduszu UCITS utworzonego w formie spółki i zarządzanego przez zewnętrzny podmiot wynosi 1,250 euro. W przypadku funduszy zarządzanych wewnętrznie, kapitał zakładowy nie moze być niższy niż 300,000 euro. Udziały w maltańskich funduszach UCITS mogą być swobodnie zbywane w UE, o ile przestrzega się koniecznych procedur notyfikacyjnych.
Maltańskie fundusze non-UCITS to instrument zbiorowego inwestowania, które co prawda nie działają na podstawie Dyrektywy UCITS, ale pozwalają prywatnym inwestorom budować kapitał. Fundusze te mogą przybrać formę funduszy otwartych bądź zamkniętych oraz powinny zaangażować maltańskiego powiernika i co najmniej jednego maltańskiego dyrektora.
Zgodnie z ostatnimi zmianami do Dyrektywy o zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFMD), na podstawie tych przepisów można na Malcie utworzyć alternatywny fundusz inwestycyjny (AIFs). Główną korzyścią płynącą z wykorzystania Dyrektywy AIFMD jest możliwość prowadzenia działalności w całej UE. W przypadku maltańskich AIFs sprowadza się to do ustalenia lokalizacji podmiotu zarządzającego i rynku docelowego. Podmiot zarządzający ustanowiony w innym kraju UE i zarządzający maltańskim AIF prowadzącym działalność w UE może uzyskać prawo zarządzania funduszem AIF w dowolnym kraju UE, bezpośrednio bądź za pośrednictwem oddziału. Należy przy tym pamiętać, że z tej swobody nie skorzysta podmiot zarządzający maltańskim AIF, który działa na rynkach krajów trzecich.
PIF z kolei, jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, działającym na podstawie wydanych przez Malta Financial Services Authority (MFSA) przepisów o usługach inwestycyjnych dla profesjonalnych funduszy inwestycyjnych. Fundusze PIF nie jest zorientowany na ogólne inwestycje, lecz jest przeznaczony dla szczególnych kategorii zamożnych inwestorów, którzy spełniają określone minimalne wymagania co do wkładu.
Warto zauważyć, że opłaty rejestracyjne na Malcie są znacznie niższe w porównaniu z innymi jurysdykcjami, zaś maltańskie fundusze PIF korzystają z dogodnego opodatkowania oraz licznych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Do wybory są trzy rodzaje funduszy PIF w zależności od rodzajów inwestorów, tzn. doświadczonych, kwalifikowanych bądź nadzwyczajnych.
Opodatkowanie Funduszy Maltańskich
Opodatkowanie funduszy maltański jest uzależnione od tego, czy mamy do czynienia z tzw. prescribed funds czy też non-prescribed funds.
Ogólnie rzecz ujmując, fundusz prescribed to taki, który został utworzony na podstawie prawa maltańskiego, co najmniej 85% wartości jego aktywów stanowią aktywa zadeklarowane na Malcie oraz został w ten sposób zaklasyfiowany przez właściwy organ podatkowy. Fundusz, który nie spełnia choćby jednego z powyższych warynków jest określany jako fundusz non-prescribed.
Fundusze prescribed podlegają opodatkowaniu od odsetek bankowych (stawką 15%), odsetek, oraz premii od obligacji rządowych (10%), a także od dochodu z nieruchomości położonych na Malcie (stawką 35%). Pozostałe kategorie dochodu są zwolnione z podatku; w konsekwencji, dywidendy otrzymane z innych inwestycji lub spółek nie podlegają opodatkowaniu. Ponadto, ani dochód osiągnięty za granicą ani zyski kapitałowe ze zbycia papierów wartościowych lub udziałów w innych funduszach nie podlegają opodatkowaniu.
Dochód i zyski kapitałowe uzyskane przez inwestorów nie będących rezydentami nie podlegają opodatkowaniu na Malcie.
Dochody funduszy non-prescribed są całkowicie zwolnione z podatku dochodowego na Malcie (w tym dochody z lokalnych inwestycji i zyski kapitałowe). Ponadto, dywidendy otrzymywane z maltańskich i zagranicznych spółek nie podlegają dalszemu opodatkowaniu na poziomie funduszu. Niemniej jednak, dochód uzyskiwany z nieruchomości położonej na Malcie podlega opodatkowaniu stawką 35%.
Dochody i zyski kapitałowe inwestorów niebędących rezydentami nie podlegają opodatkowaniu, niezależnie od tego czy dywidenda została rozdystrybuowana czy zainwestowana ponownie.
Fundusze ustanowione w formie spółek podlegają ogólnym zasadom opodatkowania właściwym dla spółek (w tym, zasadom dotyczącym opodatkowania dywidend i systemu zaliczenia).